Merhaba arkadaşlar! Bugün sizlerle DevOps ve Cloud dünyasında son yıllarda gittikçe dikkat çeken ve adını daha fazla duymaya başladığımız bir rolü ele alacağız: Platform Engineering (Platform Mühendisliği). Bu altı boş sadece yeni bir moda değil – Gartner gibi çalışmalarına itimat edilir bir araştırma kurumunun 2023’te yaptığı tahminlere göre 2026 yılına kadar yazılım geliştiren kuruluşların %80’i platform ekipleri oluşturacak [23]. Hep birlikte bu eğilimi zamanla gözlemleyeceğiz. Şimdi platform mühendisliği neden ortaya çıktı ve şirketlerde nasıl bir iş yapıyor ona bakalım!
Platform Engineering Nedir ve Neden Şimdi Bu Kadar Popüler?
Platform engineering, yazılım geliştirme ekipleri için self-service yetenekleri sağlayan iş akışları ve araçlar tasarlama ve oluşturma yaklaşımıdır [2]. 2022 yılında Gartner Hype Cycle’a ilk kez eklendiğinden bu yana hızla büyümüştür ve 2024’ten itibaren kendi ayrı Hype Cycle’ına sahip olmuştur [2].
Platform engineering, üretkenliği, uygulama döngü süresini ve pazara çıkış hızını iyileştirmeye odaklanan bir disiplindir [7]. Ancak bu sadece teknik bir yaklaşım değil – iş kültürünü ve verimliliği iyileştirmek için multidisipliner bir yaklaşım olarak düşünülmelidir [7].
Popülerliğinin Ardındaki Nedenler
Platform engineering’in büyüyen popülaritesi çeşitli faktörlere bağlıdır: Geliştirici üretkenliğini artırmak (%21), CI/CD pipeline implementasyonu (%20), araç ve süreçlerin standardizasyonu (%20), güvenlik iyileştirmeleri (%20) ve Infrastructure-as-Code (Kod Olarak Altyapı) metodolojilerinin benimsenmesi (%19) [3].
Neden Platform Engineering’e İhtiyaç Duyuldu? Geleneksel Yaklaşımların Sıkıntıları
DevOps’un Yarattığı Paradoks
Başlangıçta geliştiriciler ve operasyon ekipleri ayrı çalışıyordu. Geliştiriciler uygulamayı kodluyor, hazır olunca operasyon ekibine “atıyordu”. Bu sistem esnek değildi ve yavaştı [1]. DevOps bu ekipleri birleştirdi ve iletişim zorluklarını ortadan kaldırdı [1].
Ancak DevOps kendi sorunlarını da getirdi. Cloud native teknolojiler ölçeklenebilirlik, kullanılabilirlik ve operasyon yeteneklerinde büyük iyileştirmeler getirdi, ancak sistemlerin çok daha karmaşık hale gelmesine de neden oldu [4]. Artık basit bir kod değişikliğini test etmek ve deploy etmek için 10 farklı aracı, Helm chart’ları, Terraform modüllerini öğrenmek gerekiyordu [4].
Bilişsel Yük (Cognitive Load) Sorunu
Şimdi tek bir DevOps ekibinde herkes hem uygulamayı geliştiriyor hem de CI/CD platformu kuruyor, Terraform scriptleri yazıyor, Kubernetes cluster’ları ayağa kaldırıyor, monitoring ve logging yapılandırıyor, güvenlik taramaları ekliyor [1]. Karmaşık sistemler olan Kubernetes gibi platformlarda, altyapıyı yönetmek bazen uygulama kodu yazmaktan daha fazla çaba gerektirebiliyor [1].
Bir DevOps ekibinde artık herkesin birden fazla sorumluluğu var ve bu bilişsel yükü artırıyor [21]. Organizasyonunuzda 10 farklı uygulama ekibi olduğunu düşünün – 10 DevOps ekibi, 10 farklı platform oluşturuyor ve işletiyor [1]. Bu son derece verimsiz ve israf.
Tutarsızlık ve Güvenlik Riskleri
Her ekip farklı bir teknoloji yığını kullandığında organizasyon çapında tutarsızlık oluşuyor [1]. DevOps takımları kendi başlarına hareket ederken Kubernetes yanlış yapılandırmaları, monitoring eksiklikleri veya güvenlik sorunlarıyla karşılaşabilirler [1].
Platform Engineering Nasıl Çözüm Getiriyor?
Araçları Standardize Etmek
Platform mühendisleri, uygulamaları deploy etmek ve çalıştırmak için gereken araçları alıp ekipler arasında kullanımlarını standardize eder [2]. Eğer 10 ekip 10 farklı CI/CD çözümü kullanıyorsa, standart bir CI/CD teklifi sunarlar. Herkes Kubernetes kullanıyorsa ama farklı şekillerde, Kubernetes kullanımını standardize ederler [1].
Internal Developer Platform (IDP) – Oyunun Kurallarını Değiştiren Kavram
Internal Developer Platform (IDP), geliştiriciler ile uygulamaları oluşturmak, deploy etmek ve yönetmek için gereken altyapı, araçlar ve süreçler arasında bir self-service arayüzdür [12]. IDP, geliştiricilere önceden yapılandırılmış, standardize edilmiş altyapı bileşenlerini ve hizmetlerini sunan bir “otomat makinesi” gibi çalışır [2].
Platform ekibi tüm bu araçları (Cloud platform, Kubernetes, veritabanları vb.) alıyor, uzmanlıklarını uygulayarak güvenli, güncel şekilde yapılandırıyor. Sonra bunların üzerinde abstraction layer (soyutlama katmanı) oluşturuyor ve kullanıcı dostu bir arayüz sunuyor [1].
Sorumlulukların Akıllıca Bölünmesi
Her aracın iki tarafı var: admin tarafı ve kullanıcı tarafı [1]. Platform mühendisleri araçların operasyon tarafını devralıyor, uygulama ekipleri ise bu araçları kullanıyor [1].
Örneğin Kubernetes için: Cluster provision edilmeli, network plugin kurulmalı, güvenlik yapılandırılmalı – bunlar platform ekibinin işi. Uygulamaları cluster’a deploy etmek ise geliştirici ekibinin sorumluluğu [1].
Golden Paths: Platform Engineering’in Kalbi
Netflix buna “Paved Road” (Döşenmiş Yol), Spotify ise “Golden Path” (Altın Yol) der, ancak sonuçta hepsi aynı şeydir – fikirdenyayınlanmaya kadar size rehberlik eden bir dizi araç ve öğretici [32].
Cloud Native Computing Foundation, Golden Path’i “hızlı proje geliştirme için iyi entegre edilmiş kod ve yeteneklerin şablonlu kompozisyonu” olarak tanımlar [39].
İyi Bir Golden Path’in Özellikleri
Golden Path’ler üç temel özelliğe sahip olmalıdır: Self-service olmalı ki geliştiriciler bir gatekeeper tarafından geciktirilmeden kullanabilsin; opsiyonel olmalı ki geliştirici mevcut ihtiyaçlarına uygun değilse kullanmaya zorlanmasın [34].
Netflix’in Wall-E adlı platformu buna harika bir örnektir – geliştiricilere ne yapmaları gerektiğini söylemek yerine, onlar için yaptı ve güvenlik en iyi uygulamalarını varsayılan hale getirdi [32].
80-20 Kuralı ve Golden Paths
Golden Path’ler %80’lik ihtiyacı karşılar, ancak %20’lik niş gereksinimler için kalır – bu benzersiz, standart dışı görevler için geliştiriciler Golden Path’in dışına çıkma özerkliğine sahip olmalıdır [34]. Yani Golden Path’ler yol olmalı, kafes değil!
IDP’nin Sağladığı Faydalar
1. Geliştirici Üretkenliğinde Büyük Artış
Gartner’a göre, 2026 yılına kadar büyük yazılım geliştirme kuruluşlarının %80’i, uygulama teslimi için yeniden kullanılabilir hizmetler, bileşenler ve araçların dahili sağlayıcıları olarak platform mühendisliği ekipleri kuracak – 2022’deki %45’ten yükselecek [18].
IDP’ler, provisioning, CI/CD kurulumu ve deployment iş akışları gibi altyapı görevlerini otomatikleştirerek manuel zahmeti azaltır [15]. 2023 anketine göre, IDP kullanmanın faydaları arasında geliştirme hızını artırmak, sistem güvenilirliğini iyileştirmek, daha iyi güvenlik ve standardizasyon yer alıyor [16].
2. Ölçeklenebilirlik ve Hata Oranlarında Düşüş
DevOps Benchmarking Study 2023’e göre, IDP kullanan şirketlerin %89’u %15’in altında değişiklik hata oranı bildiriyor, IDP kullanmayanlarda bu oran %75 [18]. DORA 2023 State of DevOps raporuna göre, Platform Engineering’i benimsedikten sonra kurumların %60’ı sistem güvenilirliğinde iyileşmeler gördü [18].
3. Bilişsel Yükün Azaltılması
Altyapı karmaşıklıklarını soyutlayarak ve kullanıcı dostu araçlar sunarak, IDP geliştiricilerin temel sorumluluklarına odaklanmasına izin verir [21]. Platform mühendisleri ortam kurulumunun karmaşıklığını soyutlayarak, geliştiricileri bu çevresel görevlerle ilişkili zihinsel yükten kurtarır [36].
4. Güvenlik ve Uyumluluk
Policy-as-code’u (Kod Olarak Politika) zorunlu kılarak ve gömülü güvenlik uygulamaları ile, IDP’ler geliştirme ve deployment süreçlerinin organizasyonel standartlarla uyumlu olmasını sağlar [15]. IDP, güvenlik tarama araçları, secret yönetim çözümleri ve erişim kontrol sistemleriyle entegre olabilir [17].
IDP’yi Başarılı Şekilde Nasıl Uygularız?
1. IDP’yi Bir Ürün Olarak Görmek
Platform ekipleri IDP’yi kendi son kullanıcıları olan uygulama geliştiricileri düşünerek oluştururlar – geliştiriciler platform ekiplerinin dahili müşterileridir [13].
IDP bir proje değil, bir ürüntür. Bir kez uygulayıp bitirdiğiniz bir şey değil, zaman içinde geliştirilmesi ve sürekli iyileştirilmesi gereken bir hizmettir [1]. Başarılı platform mühendisliği girişimleri, Minimum Viable Platform (MVP) yaklaşımını izleyerek küçük başlar ve tüm önemli paydaşlara değer kanıtlamak için hızla iterate eder [13].
2. Küçük Başla, İteratif İlerle
Her şeyi kaynamaya çalışmayın – birkaç iyi tanımlanmış kullanım durumu ile başlayın, örneğin CI/CD pipeline’ları veya veritabanı provisioning, ve platform ekibiniz deneyim ve güven kazandıkça self-service tekliflerini kademeli olarak genişletin [37].
Düşük asılı meyvelerle başlayın: Organizasyondaki birçok ekibin kullandığı ortak araçları belirleyin. Bunlar Jenkins, GitLab CI/CD, Kubernetes, Vault gibi araçlar olabilir [1].
3. Uygulama Ekipleriyle Yakın Çalışın
Onlar için platform geliştiriyorsunuz, bu yüzden onları en çok neyin engellediğini görmelisiniz [1]. Uygulama ekiplerinden geri bildirim toplayın ve kullanıcı deneyimini sürekli iyileştirin [37].
4. Esneklik Sağla Ama Standartları Koru
Platform bir Golden Path sağlamalı ama Golden Cage (Altın Kafes) olmamalı – geliştiricilere standardize iş akışları sunarken yenilik yapma özgürlüğünü de korumalıdır [33].
Platform, “Sadece bu CI/CD aracını kullanabilirsiniz” demek yerine, “Circle CI kullanmak ister misiniz? Tamam, onu kurmanıza ve en iyi uygulamalarla yapılandırmanıza yardımcı oluruz” demelidir [1].
2025 ve Ötesi: Platform Engineering’in Geleceği
AI ve Otomasyon Entegrasyonu
2025’te, AI ve makine öğrenimi CI/CD süreçlerini daha da otomatikleştirecek – bu otomasyon, geliştiricilerin kodu daha güvenle üretime göndermesini, insan hatasını azaltmasını ve kaliteli yazılımı sürdürmesini sağlayacak [6].
Infrastructure as Code araçları olan Terraform, CloudFormation ve Pulumi daha sofistike hale gelecek ve CI/CD pipeline’larına entegre edilmesi daha kolay olacak [6].
Self-Healing Systems (Kendi Kendini Onaran Sistemler)
Karmaşık dağıtık sistemlere daha fazla güvenilirken, otomasyon self-healing altyapıyı mümkün kılacak – sistemler otomatik olarak hataları tespit edip düzeltecek, minimum kesinti süresi sağlayacak ve platformların güvenilirliğini artıracak [6].
Cloud-Native ve Kubernetes Hakimiyeti
Kubernetes ile oluşturulan platformlar 2025’te otomatik ölçeklendirme, kusursuz güncellemeler ve daha verimli kaynak kullanımı sağlayacak, işletmelerin iş yüklerini daha büyük verimlilikle ele almasına izin verecek [6].
Siber Güvenlik ve Veri Egemenliği
Siber güvenlik, veri gizliliği ve AI ile ilgili artan endişeler, platform mühendisliğine olan ihtiyacı hızlandıracak – platform mühendisliği, veri ve IT varlıkları üzerinde merkezi kontrol sağlayabilir [11].
Platform Engineering vs DevOps vs Cloud Engineering
Platform Engineering DevOps’u Değiştiriyor mu?
Hayır! DevOps, geliştirme ve operasyon ekipleri arasında işbirliğini savunan genel felsefe ve yol gösterici ilkeler dizisidir [10]. Platform Engineering, bu ilkeleri yapılandırılmış bir şekilde uygulamak için somut metodolojiler ve en iyi uygulamalar sunar [10].
Ürün ekiplerinde hala DevOps mühendislerine ihtiyaç var, ancak artık bilişsel yüklerini paylaşmışlar ve her konuda derin uzmanlığa sahip olmak zorunda değiller [1]. Platform ekibi de aslında bir ürün geliştiriyor ve bu da DevOps süreçleri gerektiriyor [1].
Platform vs Cloud Engineer
Cloud engineer, cloud servislerinde uzman olmalı, genellikle bir cloud platformunda uzmanlaşmalıdır [8]. Platform engineer ise cloud’un ötesinde daha geniş bir araç bilgisine sahiptir ve AWS gibi bir bulutun sunduğu altyapıyı şirketin dahili ekipleri için özel bir Platform as a Service’e dönüştürür [1].
Kritik Başarı Faktörleri ve Dikkat Edilmesi Gerekenler
1. Executive Desteğini Sağlamak
Teknik ekipler, IDP oluşturmak için gerekli desteği ve kaynakları elde etmek üzere organizasyonel paydaşlarla işbirliği yapmalıdır – executive desteği almak çok önemlidir [20].
2. Ekip Yapısı ve Beceriler
Platform ekibi şunları içeren çeşitli becerilere sahip olmalıdır: Cloud ve altyapı uzmanlığı, DevOps ve SRE (Site Reliability Engineering – Site Güvenilirlik Mühendisliği) deneyimi, yazılım geliştirme yetenekleri, en iyi yazılım mühendisliği uygulamalarını kullanarak platformun temel bileşenlerini geliştirme [37].
3. Ölçüm ve İyileştirme
Platform ekipleri, darboğazları ortadan kaldırmak ve platformu geliştiricilerin ihtiyaçlarına göre uyarlamak için throughput (iş hacmi), iş akışı süreleri ve olay kurtarma süreleri gibi önemli mühendislik performans metriklerini takip eder [5].
4. Golden Cage’den (Altın Kafes) Kaçınmak
Platform mühendisliğinin faydasına rağmen, birkaç eleştiri var – bir endişe, bu tür platformları oluşturma ve sürdürme ile ilişkili karmaşıklık ve ek yüktür [10]. Tüm geliştirme ekiplerinin benzersiz ihtiyaçlarını karşılamayan tek bir platform oluşturmak verimsizliklere ve hayal kırıklığına yol açabilir [10].
Gerçek Dünya Örnekleri
Netflix ve Wall-E Platformu
Netflix ekiplerinin servis oluştururken güvenlik en iyi uygulamalarından oluşan bir kontrol listesinden geçmeleri gerekiyordu – ancak Wall-E adlı kendi platformlarını oluşturdular ve bu platform geliştiricilerin en iyi güvenlik uygulamalarıyla yeni servisleri kolayca başlatmasına izin verdi [32].
Spotify ve Backstage
Spotify, geliştirme iş akışlarını kolaylaştıran ve çeşitli geliştirme araçlarını merkezileştiren bir geliştirici portal çözümü olan Backstage’i oluşturdu ve açık kaynak yaptı [15].
Sonuç: Gelecek Platform Engineering’de
Platform engineering, DevOps, Cloud ve SRE gibi tüm kavramların bir geliştirmesidir [1]. Gartner, platform mühendisliğinin geliştirici deneyimini optimize etme ve ürün ekiplerinin müşteri değeri sunumunu hızlandırma vaadiyle trend olduğunu yazıyor [3].
Artık organizasyonlar için soru “Platform engineering yapmalı mıyız?” değil, “Bunu nasıl ve ne zaman yapmalıyız?” oldu. Gartner, platform mühendisliği ve AI uygulamalarının 2 ila 5 yıl içinde yazılım mühendisliğinde ana akım benimsemeye ulaşacağını tahmin ediyor [23].
Platform mühendisliği sadece araçlar ve teknolojiler hakkında değil – insanlar, süreçler ve kültür hakkında. Başarılı bir platform ekibi, ürün ekipleriyle yakın işbirliği yapar, onların ihtiyaçlarını anlar ve sürekli değer sunar. Ekipler arası işbirliğini teşvik eder, standartları korur ama esnekliği de sağlar.
Sizler de organizasyonunuzda platform mühendisliği yolculuğuna başlarken, küçük adımlarla başlayın, iteratif ilerleyin ve her zaman geliştiricilerinizi merkeze alın. Unutmayın: Platform, geliştiriciler için bir ürün ve onlar sizin müşteriniz!
Kaynaklar
[1] TechWorld with Nana. (2024). “Platform Engineering Explained – What is Platform Engineering and How Does It Compare to DevOps and SRE?” YouTube Video Transcripti.
[2] Humanitec. (2024). “Platform Engineering.” https://humanitec.com/platform-engineering
[3] DevOps.com. (2024). “Platform Engineering: The 2024 Game-Changer in Tech.”
[4] Platform Engineering. “What is platform engineering?” https://platformengineering.org/blog/what-is-platform-engineering
[5] CircleCI. (2022). “What is platform engineering? A quick introduction.”
[6] DuploCloud. (2025). “Emerging Trends in Platform Engineering for 2025.”
[7] Red Hat. (2024). “What is platform engineering?”
[8] GitLab. “What is a DevOps platform engineer?”
[9] TechTarget. “What is platform engineering? | Definition from TechTarget.”
[10] Wikipedia. (2025). “Platform engineering.”
[11] Futuriom. (2025). “Trends and Leaders in Platform Engineering and IaC 2025.”
[12] Atlassian. “Internal Developer Platform [Benefits + Best Practices].”
[13] Internal Developer Platform. (2025). “What is an Internal Developer Platform (IDP)?”
[14] Platform Engineering. “Five reasons why an Internal Developer Platform is worth it.”
[15] Spacelift. (2025). “What is an Internal Developer Platform (IDP)?”
[16] Puppet. “What an Internal Developer Platform (IDP) Is + Why You Should Have a Self Service Platform for Developers.”
[17] BuildPiper. (2024). “Basics of Platform Engineering & Internal Developer Platforms.”
[18] Platform Engineering. (2025). “5 Crucial Benefits of Internal Developer Platforms.”
[19] WSO2. “What Is an Internal Developer Platform (IDP)?”
[20] Eficode. “The ultimate guide to platform engineering, IDP and DevOps.”
[21] Port. “Internal Developer Platform.”
[22] Gartner. (2025). “Hype Cycle for Platform Engineering, 2025.”
[23] Gartner. (2023). “Gartner Hype Cycle Shows AI Practices and Platform Engineering Will Reach Mainstream Adoption in Software Engineering in Two to Five Years.”
[24] Gartner. (2025). “Hype Cycle for Cloud Platform Services, 2025.”
[25] Gomboc.ai. (2025). “Understanding Gartner’s Hype Cycle for Infrastructure Platforms, 2025.”
[26] Beta Systems. (2025). “Key Insights from Gartner’s 2025 Hype Cycle.”
[27] Gartner. (2025). “The 2025 Hype Cycle for GenAI Highlights Critical Innovations.”
[28] Gomboc.ai. (2025). “Understanding the Gartner Hype Cycle: Site Reliability Engineering 2025.”
[29] Gartner. (2025). “The 2025 Hype Cycle for Artificial Intelligence Goes Beyond GenAI.”
[30] Gartner. (2025). “Top Trends for Tech Providers in 2025.”
